شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» دهه ۶۰ و ۷۰ بالاخره کار دستمان داد و باعث شد سر و کله سونامی سالمندی و کاهش موالید آرام آرام پیدا شود.
بر همین اساس برای بسته نشدن پنجره جمعیتی و از دست رفتن تمامی فرصت‌ها، در سال ۱۴۰۰ قانونی تحت عنوان حمایت از خانواده و جوانی جمعیت نوشته و بسرعت اجرا شد.
این روزها کاهش جمعیت جهان در حال حاضر در کنار چالش‌‌‌های متعدد اقتصادی و سیاسی به یکی از نگرانی‌های بزرگ دولت‌‌‌های مختلف تبدیل شده و این نگرانی در ایران نیز سال‌هاست مورد تاکید مقامات و مسوولان دولت‌‌‌های مختلف قرار گرفته است.
هرچند کارشناسان و عامه مردم جامعه بر این باورند تا زمانی که بهبود اقتصادی رخ ندهد سخن گفتن از رشد جمعیت منتفی است، با این حال در صد سال آینده یکی از موانع اصلی عدم‌رشد اقتصادی کاهش چشمگیر جمعیت خواهد بود و در این بین ایجاد تعادل بین شرایط حال و آینده ضروری است.
معیارهای مختلفی میزان باروری و نرخ تولد را می‌سنجند، اما نرخ باروری کل (TFR) که تعداد فرزندان یک زن در طول زندگی او را اندازه می‌گیرد، رایج‌تر است.
کاهش نرخ باروری جهانی را می‌توان به تغییرات اجتماعی و فرهنگی، طرح‌‌‌های تنظیم خانواده، دسترسی گسترده‌‌‌تر به پیشگیری از بارداری، بهبود نرخ مرگ و میر نوزادان، افزایش هزینه‌‌‌های فرزندپروری، شهرنشینی، تاخیر در ازدواج‌‌‌ها و زایمان به دلیل پیگیری‌‌‌های تحصیلی و شغلی نسبت داد.
TFR ایران که زمانی به عنوان یک نمونه موفق تلقی می‌‌‌شد، سریع‌‌‌تر از حد انتظار و در سال ۲۰۱۶ به ۱.۶ سقوط کرد؛ در همان سال بود که دولت تلاش‌‌‌های خود را برای افزایش نرخ زاد و ولد با محدود کردن دسترسی به ابزارهای کنترل تولد، سقط جنین و وازکتومی آغاز کرد.
دیروز اما جلسه جوانی جمعیت در استان برگزار شد تا آخرین وضعیت کشور و استان از لحاظ فرزندآوری سنجیده شود.
طبق آمار علوم پزشکی زنجان؛ کاهش سریع نرخ باروری از ۶.۵ فرزند به ازای هر زن در دهه ۶۰ به حدود ۱.۶ فرزند در سال های اخیر رسیده که در طول تاریخ کشور بی‌سابقه بوده است.
در زنجان هم؛ طبق آمار معاون دانشگاه علوم پزشکی زنجان؛ نرخ باروری زنان زنجانی از سن 10 تا 54 سال هم از سال قبل تاکنون 1.67 بوده و تغییر نکرده است؛ اما نکته اینجاست که 62.47 درصد از این زنان همسردار هستند.
پایین‌تر از خط قرمز!
به گفته معاون دانشگاه علوم پزشکی؛ از بعد سطح جانشینی جمعیت اگر دو فرزند جایگزین پدر و مادر شوند گفته می‌شود جایگزینی جمعیت اتفاق افتاده و لب مرز است و ۰.۱ هم به دلیل احتمال مرگ و میر فرزندان اضافه می‌شود بنابراین سطح جانشینی در دنیا ۲.۱ است، اما نرخ باروری ما از این سطح جایگزینی و خط قرمز هم عبور کرده است.
درصد سالمندی در استان 11 درصد افزایش داشته اما نرخ موالید استان شیب نزولی یا حداکثر ثابت دارد و در سال جاری به 14 هزار و 90 نفر رسیده است.
پرداخت قریب به 7 همت تسهیلات به امر ازدواج و فرزندآوری
استاندار زنجان از پرداخت ۵.۳ همت وام به ازدواج و ۱.۵ همت به فرزندآوری خبر می‌دهد و اقداماتی که در حمایت از چندقلوها انجام شده است.
به گفته استاندار سطح رفاه در استان افزایش یافته و آمار ازدواج هم 5 درصد افزایش یافته است؛ اما نرخ باروری در استان طی دو سال گذشته ثابت بوده و حداقل کاهش پیدا نکرده است.
مردم ایران هم مستعد رشد جمعیت هستند اما…
طبق آخرین پیمایش ملی که در کشور انجام شده و در آن دلایل تمایل و عدم تمایل به فرزندآوری بررسی شده است، دو علت اصلی اولیه افراد برای عدم تمایل به فرزندآوری، نگرانی از تأمین آینده فرزندان جدید و داشتن تعداد فرزندان کافی بوده است. دو معضلی که اگر حل شوند می‌توانند امیدها برای کاهش فاصله ازدواج تا فرزندآوری را افزایش دهند.
به نظر می‌رسد با توجه به فرهنگ خانواده دوستی ایرانی‌ها، اعطای مشوق‌های فرزندآوری، تأثیر بسزایی در افزایش ازدواج و فرزندآوری داشته باشد.
دیدگاهتان را بنویسید